Wilsbekwaamheid

Wilsbekwaamheid

Wilsbekwaamheid is het vermogen om een bepaalde keuze in een bepaalde situatie te maken en de gevolgen te overzien. Je bent wilsbekwaam als je de gevolgen van een beslissing begrijpt.

 

Wilsonbekwaamheid

Mensen met dementie worden op den duur wilsonbekwaam maar je kunt ook door rouw, ziekte of medicijngebruik tijdelijk wilsonbekwaam zijn.

  • Patiënten die niet in staat zijn om de informatie over de zorg en/of behandeling te kunnen begrijpen en afwegen (WGBO).
  • Desbetreffende persoon:
    • kan bepaalde informatie niet (meer) begrijpen;
    • kan geen afwegingen (meer) maken;
    • kan de gevolgen van een besluit niet (meer) overzien;
    • Is dus niet (meer) in staat om zelfstandig beslissingen te nemen.

 

(Wettelijk) Vertegenwoordiger beslist bij wilsonbekwaamheid.

Volgorde in WGBO:

  • Door rechter benoemd vertegenwoordiger (curator of mentor);
  • Bij schriftelijke volmacht benoemde vertegenwoordiger;
  • Echtgenoot, geregistreerd partner of levensgezel;
  • Ouder, kind broer of zus.

 

Wanneer beslist de hulpverlener?

De behandelaar of hulpverlener beslist bij wilsonbekwaamheid als in redelijkheid geen vertegenwoordiger gevonden wordt.

  • Bij afwezigheid familie of vertegenwoordiger.
  • In noodsituatie.
  • Bij verschil van mening met vertegenwoordiger.

 

Mentorschap en ondercuratelestelling

Mentorschap is bedoeld voor mensen die als gevolg van hun geestelijke of lichamelijke toestand tijdelijk of permanent onvoldoende in staat zijn hun persoonlijke belangen te behartigen. Dit betreft persoonlijke belangen die niet over geld en goederen gaan (niet-materiële zaken).

Ondercuratelestelling gaat over hetzelfde, maar dan ook over geld en goederen (materiële en niet-materiële zaken). Curatele is een veel zwaarder middel dan mentorschap. Een mentor of curator kan een familielid zijn, maar dit hoeft niet; er bestaan ook ‘professionele’ mentoren en curatoren. Een mentor of curator wordt door de kantonrechter aangesteld en kan bij slecht functioneren of klachten ook weer worden ontslagen.

 

Oneigenlijk gebruik mentorschap en ondercuratelestelling

In de praktijk gebruiken sommige zorginstellingen (verpleeghuizen en GGZ-instellingen) de mogelijkheid tot professioneel mentorschap of curatele om van een ‘lastige’ familie af te komen, blijkt uit journalistiek onderzoek, geciteerd uit artikel  Trouw “Zorginstellingen kunnen door wetswijziging ‘lastige’ families buitenspel te zetten.